एलॉन मस्क यांच्या स्पेसएक्स (SpaceX) कंपनीने जगभरातील प्रवासाची व्याख्या बदलण्यासाठी नवी दिशा दाखवली आहे. त्यांच्या स्टारशिप (Starship) प्रकल्पामुळे अमेरिका ते भारत प्रवास फक्त १ तासात शक्य होणार आहे. यामुळे आंतरराष्ट्रीय प्रवासाच्या वेळेत आणि संकल्पनेत अभूतपूर्व बदल घडणार आहेत.
स्टारशिप हे अत्याधुनिक रॉकेट, जे 27,000 कि.मी./तास या जबरदस्त वेगाने पृथ्वीच्या वातावरणाबाहेर उपकक्षेत (Suborbital) प्रवास करते. हे प्रगत रॉकेट प्रवासाचा वेळ कमी करतं आणि पारंपरिक विमान प्रवासाचा ताण कमी करतं.
“Starship is designed to traverse our entire solar system and beyond to the cloud of objects surrounding”
— Tesla Owners Silicon Valley (@teslaownersSV) September 15, 2024
Elon Musk pic.twitter.com/Tq0LNl7xZv
स्टारशिपचे उड्डाण आडव्या मार्गाने न होता सरळ कक्षेत होते आणि गंतव्यस्थळी उभ्या लँडिंगसह समाप्त होते. उच्च कार्यक्षमतेची इंजिन्स, ज्यामुळे इंधन वापरात बचत होते. हे रॉकेट पुनर्प्रयोगक्षम असून अनेकदा वापरले जाऊ शकते, जे खर्च कमी करण्यासाठी महत्त्वाचे आहे.
- उपकक्षीय प्रवास: स्टारशिप पृथ्वीच्या वातावरणाबाहेर जाऊन थेट मार्गाने प्रवास करते. कमी हवेच्या दाबामुळे वेग वाढतो आणि वेळेची बचत होते.
- थेट मार्ग: विमानांना हवामान आणि वक्र मार्गामुळे जास्त वेळ लागतो. स्टारशिप सरळ रेषेत प्रवास करून अंतर कमी करते.
- जलद लँडिंग तंत्रज्ञान: प्रगत थर्मल शिल्ड्स आणि अत्याधुनिक नेव्हिगेशन प्रणालीमुळे प्रवासाचा शेवट नेमका आणि सुरक्षित होतो.
- प्रचंड वेळेची बचत: अमेरिका ते भारत प्रवास, जो सध्या १६-१८ तास लागतो, तो फक्त ६० मिनिटांत पूर्ण होईल.
- ग्लोबल कनेक्टिव्हिटी: कोणत्याही ठिकाणाहून थेट प्रवास करणे शक्य होईल.
- प्रवाशांचा अनुभव: लक्झरीसह जलद प्रवासासाठी नवीन युगाची सुरुवात.
आव्हाने:
- उच्च खर्च: प्रारंभी प्रवासाचा खर्च फक्त श्रीमंतांसाठी परवडणारा असेल.
- सुरक्षितता: प्रकल्पाला यशस्वी करण्यासाठी सुरक्षेची हमी आवश्यक.
- वातावरणीय परिणाम: पुनर्वापरक्षम इंधनाचा वापर असूनही वारंवार उड्डाणामुळे पर्यावरणीय परिणाम होऊ शकतो.
एलॉन मस्क यांनी २०३० पर्यंत स्टारशिपच्या माध्यमातून जागतिक प्रवास सुरू करण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. हा प्रकल्प फक्त प्रवासासाठीच नाही तर जागतिक अर्थव्यवस्थेला नवी गती देईल.
“जग जवळ आणण्याचे स्वप्न साकार करण्याचा हा प्रयत्न प्रवास क्षेत्रात क्रांती घडवणारा ठरेल,” असे एलॉन मस्क यांचे म्हणणे आहे. अमेरिका-भारत प्रवास एका तासात शक्य झाल्यास संपूर्ण जग नव्या युगात प्रवेश करेल.