भारतातील कोट्यवधी वापरकर्ते वापरतात आणि ज्याच्यावर विश्वास ठेवतात त्या लोकप्रिय मेसेजिंग अँप व्हाट्सअँप भारतातून बाहेर पडण्याची धमकी भारत सरकारला देत आहे. सरकार द्वारा एन्क्रिप्शनची माहिती देण्याच्या (संदेश कोणाकडून सुरू झाला हे शोधण्याच्या) प्रयत्नांमुळे हा वाद निर्माण झाला आहे.
एन्क्रिप्शन म्हणजे संदेशाचे गुप्तलेखन. एखादा संदेश पाठवणारा आणि प्राप्त करणारा व्यक्तीशिवाय कोणीही तो वाचू शकत नाही याची खात्री करणारी ही एक सुरक्षा प्रणाली आहे. व्हाट्सअँप एंड-टू-एंड एन्क्रिप्शन वापरते जे संदेश पाठवणार्‍याच्या फोनवरून प्राप्त करणार्‍याच्या फोनवर येईपर्यंत पूर्णपणे सुरक्षित असतो.
सरकारचा असा युक्तिवाद आहे की एन्क्रिप्शनमुळे गुन्हेगारी कृत्ये किंवा चुकीच्या माहितीचा प्रसार रोखणे कठीण होते. त्यामुळे ज्या व्यक्तीने चुकीची माहिती पसरवली आहे त्याचा शोध घेणे सोपे होण्यासाठी एन्क्रिप्शनची माहिती देण्याची आवश्यकता व्हाट्सअँपला असावी असा दावा केला जातो.
परंतु व्हाट्सअँप हे मान्य करत नाही. एन्क्रिप्शनची माहिती देणे म्हणजे एन्क्रिप्शन पूर्णपणे बंद करणेसारखेच आहे असे त्यांचे म्हणणे आहे. त्यामुळे वापरकर्ते आणि त्यांच्या संदेशांची सुरक्षा धोक्यात येईल. इतकेच नव्हे तर एन्क्रिप्शन कमकुवत झाल्यास सायबर हल्ल्यांचा धोका वाढण्याची शक्यता आहे.
या वादामुळे व्हाट्सअँप भारतातून बाहेर पडण्याची धमकी देत आहे, वापरकर्त्यांमध्ये मोठी चिंता निर्माण झाली आहे. भारतात व्हाट्सअँप हे सर्वात लोकप्रिय संवाद साधन आहे. लाखो छोटे व्यावसायिक आणि कुटुंबीय संपर्क या अँपवर अवलंबून आहेत. व्हाट्सअँप बाहेर पडल्यास भारतातील डिजिटल संपर्कव्यवस्थेमध्ये मोठी गडबड होण्याची शक्यता आहे.
सरकार आणि व्हाट्सअँप यांच्यातील चर्चा अजूनही सुरू आहे. दोन्ही पक्षांना उपयोगी असा तोडा लागावा यासाठी प्रयत्न केले जात आहेत. पण येत्या काळात काय निर्णय होतो हे पाहणे औत्सुक्याचे ठरेल.