भारतीय सिक्युरिटीज आणि एक्स्चेंज बोर्ड (सेबी) ने उद्योगपती अनिल अंबानी आणि त्यांच्या २४ कंपन्यांवर मोठी कारवाई केली आहे. सेबीने अनिल अंबानी यांच्यावर २५ कोटींचा दंड ठोठावला असून त्यांना आणि त्यांच्या संबंधित कंपन्यांना पाच वर्षांसाठी शेअर बाजारात सहभागी होण्यास बंदी घातली आहे. तसेच, रिलायन्स होम फायनान्स लिमिटेड (आरएचएफएल) ला सहा महिन्यांसाठी बाजारातून प्रतिबंधित करण्यात आले आहे आणि त्यांच्यावर ६ लाख रुपयांचा दंड ठोठावला आहे.
सेबीच्या २२२ पानांच्या अंतिम आदेशानुसार, अनिल अंबानी आणि आरएचएफएलच्या प्रमुख व्यवस्थापन कर्मचाऱ्यांनी निधी वळविण्याची एक योजनाबद्ध घोटाळा रचला. या योजनेद्वारे, आरएचएफएलच्या निधीला कर्जाच्या स्वरूपात अशा कंपन्यांकडे वळविण्यात आले जे अंबानी यांच्याशी संबंधित होत्या आणि त्या कंपन्यांची आर्थिक स्थिती अत्यंत कमकुवत होती.
SEBI bans Industrialist Anil Ambani, 24 other entities, including former officials of Reliance Home Finance from the securities market for 5 years for diversion of funds, imposes fine of Rs 25 cr on Anil Ambani pic.twitter.com/XYXk21pqz2
— ANI (@ANI) August 23, 2024
आरएचएफएलच्या संचालक मंडळाने वारंवार अशा कर्ज देण्याच्या प्रथांना थांबविण्याचे निर्देश दिले होते, परंतु व्यवस्थापनाने हे निर्देश दुर्लक्ष केले. या घोटाळ्यामुळे आरएचएफएलच्या शेअरधारकांना मोठा फटका बसला, ज्यामुळे कंपनीच्या शेअर्सची किंमत मार्च २०१८ मध्ये ५९.६० रुपयांवरून मार्च २०२० पर्यंत ०.७५ रुपयांवर आली. या घोटाळ्यामुळे कंपनीची आर्थिक स्थिती अत्यंत खराब झाली असून, ९ लाखाहून अधिक शेअरधारक मोठ्या नुकसानीत आहेत.
सेबीने अनिल अंबानी यांच्यावर २५ कोटी रुपयांचा दंड ठोठावला असून त्यांना कोणत्याही सूचीबद्ध कंपनीत किंवा सेबीमध्ये नोंदणीकृत कोणत्याही मध्यस्थ संस्थेत संचालक किंवा मुख्य व्यवस्थापन अधिकारी म्हणून काम करण्यास पाच वर्षे बंदी घातली आहे. याशिवाय, आरएचएफएलच्या प्रमुख कर्मचाऱ्यांवर देखील मोठ्या प्रमाणात दंड आकारण्यात आला आहे. अमित बापना यांना २७ कोटी, रविंद्र सुधलकर यांना २६ कोटी आणि पिंकेश शहा यांना २१ कोटी रुपयांचा दंड ठोठावण्यात आला आहे.
याशिवाय, रिलायन्स युनिकॉर्न एंटरप्राइजेस, रिलायन्स एक्स्चेंज नेक्स्ट, रिलायन्स कमर्शियल फायनान्स, रिलायन्स क्लीनजेन, रिलायन्स बिझनेस ब्रॉडकास्ट न्यूज होल्डिंग्ज आणि रिलायन्स बिग एंटरटेनमेंट या कंपन्यांवर प्रत्येकी २५ कोटी रुपयांचा दंड ठोठावण्यात आला आहे. या कंपन्यांना मिळालेले कर्ज किंवा आरएचएफएलच्या निधीचे अवैध वळविण्यात आलेल्या रकमेचे मध्यस्थी करण्यात आले असल्याचे सेबीने आपल्या तपासात स्पष्ट केले आहे.
सेबीच्या या कठोर निर्णयामुळे भारतीय बाजारपेठेत अनिल अंबानी यांच्या प्रतिमेला मोठा धक्का बसला आहे. यामुळे शेअरधारकांच्या विश्वासाला धक्का बसला असून, भविष्यात असे घोटाळे टाळण्यासाठी सेबीच्या कारवाईचा प्रभाव नक्कीच पडेल.