भारतीय ग्राहकांसाठी आनंदाची बातमी आहे. भारत सरकारने युरोपियन फ्री ट्रेड असोसिएशन (EFTA) सोबत नुकताच करार केला आहे. या करारामुळे स्वित्झर्लंडसह EFTA देशांमधून आयात केल्या जाणाऱ्या वस्तूंवरील सीमा शुल्क कमी केले जाणार आहे. त्यामुळे स्विस उत्पादनांच्या किमती आता कमी होण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे.
आतापर्यंत स्वित्झर्लंडमधून आयात केल्या जाणाऱ्या वस्तूंवर भारतात मोठे सीमा शुल्क आकारले जात होते. त्यामुळे स्विस चॉकलेट, चीज आणि घड्यांच्या किमती सामान्य भारतीयांसाठी खूपच जास्त होते. मात्र, नवीन करारानुसार या आयात शुल्कात घट करण्यात येणार आहे. त्यामुळे स्विस चॉकलेट, चीज आणि घड्याळांची किमतींमध्ये लक्षणीय घट होण्याची शक्यता आहे. आता सर्वसामान्य भारतीय ग्राहकांनाही आरामशीर दरात स्विस चॉकलेट आणि चीजचा आस्वाद घेता येणार आहे.
EFTA देशांसोबत झालेल्या या कराराचा फायदा फक्त भारतीय ग्राहकांनाच होणार नाही तर भारतीय निर्यातदारांनाही होणार आहे. या करारानुसार भारत EFTA देशांना 92.2 टक्के उत्पादनांवर सीमा शुल्क कमी करणार आहे. त्यामुळे भारतीय खाद्य प्रक्रिया उद्योग, औषध निर्मिती क्षेत्र आणि सेंद्रिय रसायनांच्या निर्यातीला चालना मिळणार आहे.
भारत सरकारने EFTA देशांमधून आयात केल्या जाणाऱ्या 82.7 टक्के वस्तूंवरील सीमा शुल्क कमी करण्याची सहमती दर्शवली आहे. याचा अर्थ EFTA देशांच्या 95.3 टक्के निर्यातींना याचा फायदा होणार आहे. या करारात आधुनिक रसायने, औषधे, मशिनरी आणि स्विस चॉकलेट यासारख्या उच्च-मूल्य वस्तूंवरील सीमा शुल्क कमी करण्यावर आणि व्यापार प्रक्रिया सोप्या करण्यावर भर दिला आहे.
EFTA करारावर अंतिम सही झाल्यानंतर आणि भारत सरकारने अंमलबजावणीची अधिसूचना जारी केल्यानंतर स्विस चॉकलेट, चीज आणि घड्याळांची किमती कमी होण्याची शक्यता आहे. या प्रक्रियेला काही वेळ लागू शकतो. मात्र, येत्या काही महिन्यांतच याचा परिणाम दिसून येऊ शकतो.
EFTA कराराचा स्थानिक उत्पादकांवर काय परिणाम होईल याबाबत काही प्रश्न उपस्थित केले जात आहेत. स्विस चॉकलेट आणि इतर आयातित वस्तू स्वस्त झाल्यास स्थानिक उत्पादकांना स्पर्धा कठीण होऊ शकते. मात्र, या करारात भारताच्या निर्यातीवरही भर दिला आहे. त्यामुळे भारतीय उत्पादकांनीही गुणवत्ता सुधारणा आणि किंमत कमी करण्यावर लक्ष केंद्रित केल्यास ते जागतिक बाजारपेठेत टिकून राहू शकतात.
EFTA करार हा भारताच्या व्यापार धोरणातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे. या करारामुळे भारतीयांना परवडणाऱ्या स्विस चॉकलेट आणि इतर आयातित वस्तूंचा आस्वाद घेता येणार आहे. तसेच भारतीय निर्यातदारांनाही जागतिक बाजारपेठेत अधिक संधी मिळणार आहेत. मात्र, स्थानिक उत्पादकांनाही या स्पर्धेत टिकून राहण्यासाठी प्रयत्न करावे लागणार आहेत.